Από τα τέλη Μαΐου έως τα μέσα Ιουνίου ανθίζει ένα από τα αγαπημένα μου φυτά: το υπερικό ή βαλσαμόχορτο. Μου ξυπνάνε πάντα αναμνήσεις από τα παιδικά μου χρόνια όταν μαζί με τη μητέρα μου και τη γιαγιά μου πηγαίναμε στο βουνό για να μαζέψουμε τα κατακίτρινα άνθη του και με τη βοήθεια του ήλιου να παρασκευάσουμε το βαλσαμέλαιο, που αποτελεί κυριολεκτικά βάλσαμο για αμέτρητες διαταραχές της υγείας. Είναι μία συνήθεια που την έχω διατηρήσει μέχρι και σήμερα!
Από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα
Το βαλσαμέλαιο χρησιμοποιούταν από την αρχαιότητα για θεραπευτικούς σκοπούς, αλλά και ως καλλυντικό. Πιο γνωστό ήταν για τις επουλωτικές του ιδιότητες. Οι Σπαρτιάτες πολεμιστές το χρησιμοποιούσαν για να θεραπεύουν τις πληγές τους μετά τις μάχες. Ήταν επίσης γνωστό για την αποτελεσματική δράση του απέναντι στην κατάθλιψη, αλλά και το έλκος του στομάχου. Στην πορεία των χρόνων, αναγνωρίστηκαν ακόμα περισσότερες ευεργετικές του ιδιότητες, που τις οφείλει στη δραστική ουσία υπερικίνη, με αποτέλεσμα να αποτελεί πια ένα απαραίτητο φυσικό φάρμακο μέσα στο kit πρώτων βοηθειών.
Για τραυματισμούς και μυϊκούς πόνους: Το βαλσαμέλαιο έχει αναλγητική, αντιφλεγμονώδη και αντισηπτική δράση και μπορεί να καταπραΰνει πληγές, τραυματισμούς, μώλωπες, εγκαύματα, μυϊκούς και νευρικούς πόνους, διαστρέμματα, ακόμα και έξω επικονδυλίτιδα αγκώνα (tennis elbow).
Για τα μικρόβια: Έχει αντιβακτηριακές και στυπτικές ιδιότητες που συμβάλλουν στην απομάκρυνση των ξένων σωμάτων και των μικροβίων, αποτρέποντας έτσι τις μολύνσεις του δέρματος μετά από κάποια γρατζουνιά ή κόψιμο.
Για την αρθρίτιδα: Χάρη στις αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες της υπερικίνης, ανακουφίζει τον πόνο που προκαλούν η αρθρίτιδα, η ισχιαλγία, η ινομυαλγία και οι ρευματισμοί.
Για τις αιμορροΐδες: Καταπραΰνει το αίσθημα του πόνου, του κνησμού και του τσουξίματος, ενώ ταυτόχρονα μειώνει τη φλεγμονή που συνδέεται με τις αιμορροΐδες.
Για το έλκος του στομάχου: Χάρη στις σπασμολυτικές του ιδιότητες, ανακουφίζει από το έλκος του στομάχου και τις γαστρεντερικές διαταραχές.
Για τους κιρσούς: Τονώνει την κυκλοφορία του αίματος και μειώνει τη φλεγμονή που σχετίζεται με τους κιρσούς.
Για το προεμμηνορροϊκό σύνδρομο: Ανακουφίζει από τον κοιλιακό πόνο, αλλά και τις υπόλοιπες διαταραχές που συνδέονται με το προεμμηνορροϊκό σύνδρομο, όπως τη ναυτία, τις κράμπες, το πρήξιμο του στήθους, αλλά και τις μεταπτώσεις της ψυχικής διάθεσης.
Τρόπος παρασκευής βαλσαμέλαιου
Παίρνουμε ένα 5λιτρο δοχείο και το γεμίζουμε με 4 λίτρα βιολογικό ελαιόλαδο. Συλλέγουμε τα κίτρινα λουλούδια του φυτού σε ηλιόλουστη μέρα, για να μην έχουν κρατήσει πολλή υγρασία, και προσθέτουμε στο δοχείο 400 γραμμάρια βαλσαμόχορτου. Σημειώνουμε ότι η σωστή αναλογία είναι 100 γραμμάρια φυτού ανά λίτρο λαδιού. Με μία ξύλινη κουτάλα φροντίζουμε να εμποτιστεί όλο το φυτό μέσα στο λάδι. Αφήνουμε το δοχείο ανοιχτό και προστατεύουμε το υγρό στερεώνοντας μία γάζα με ένα λαστιχάκι στο χείλος του δοχείου. Δεν κλείνουμε το καπάκι. Το υγρό πρέπει να αερίζεται, γιατί διαφορετικά μπορεί να μουχλιάσει λόγω της φυσικής υγρασίας του φυτού. Εκθέτουμε το δοχείο στο ηλιακό φως για 15-20 ημέρες, αποφεύγοντας την απευθείας έκθεση τις μεσημεριανές ώρες (12.00-4.00μμ), γιατί ο έντονος ήλιος μπορεί να καταστρέψει πολλά από τα ευεργετικά συστατικά του φυτού. Αφού περάσουν 15-20 ήμερες, παρατηρούμε ότι το υγρό έχει πάρει ένα υπέροχο ρουμπινί χρώμα. Το βαλσαμέλαιό μας είναι έτοιμο. Χρησιμοποιώντας ένα τουλπάνι, το μεταγγίζουμε σε ένα άλλο δοχείο και στο τέλος στραγγίζουμε με το τουλπάνι τα άνθη του φυτού για να αντλήσουμε όλα τα ευεργετικά συστατικά τους. Μπορούμε να μοιράσουμε στη συνέχεια το βαλσαμέλαιο σε μικρότερα μπουκαλάκια, που μπορούμε να τα προμηθευτούμε από το φαρμακείο, για πιο εύκολη χρήση. Το βαλσαμέλαιο συντηρείται σε σκοτεινό σημείο για όλον τον χρόνο.
Tips
- Βαλσαμέλαιο κυκλοφορεί και στο εμπόριο, όμως συχνά διαφέρει σε χρώμα και άρωμα, καθώς συνήθως χρησιμοποιούνται για την παρασκευή του τα αποξηραμένα άνθη του φυτού. Αξίζει να επενδύσουμε στην παρασκευή του δικού μας βαλσαμέλαιου με φρέσκα άνθη.
- Δεν προχωράμε ούτε σε εξωτερική, ούτε σε εσωτερική χρήση του βαλσαμέλαιου, εάν πρόκειται να εκτεθούμε στον ήλιο, γιατί είναι πολύ πιθανό να μας προκαλέσει φωτοευαισθησία και να κοκκινίσει έντονα το δέρμα μας.
- Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε οποιοδήποτε λάδι ως βάση για την παρασκευή βαλσαμέλαιου, όμως το ελληνικό βιολογικό ελαιόλαδο έχει αποδειχτεί σε μελέτες ότι είναι η καλύτερη επιλογή βάσης για να απορροφήσει τις δραστικές ουσίες του φυτού.
Για να μάθετε περισσότερες πληροφορίες για τα ηλιακά έλαια και να παρακολουθήσετε βήμα-βήμα την παρασκευή του αγαπημένου μου βαλσαμέλαιου, μπορείτε να δείτε το σχετικό βίντεο στο κανάλι μου GoodLife by Gina στο YouTube!